|
Whisky szkocka - Alkohol - WhiskeyPierwsza wzmianka historyczna o whisky pochodzi z dnia 24 lipca 1494 z dziennika podatkowego, w którym zaznaczone jest dostarczenie mnichowi Johnemu Cor z opactwa Lindores w Fife, ośmiu bolli słodu (około 1900 funtów, lub 870 kg ) w celu wyprodukowania aquavitae dla swojego władcy króla Jakuba IV, który zagustował w tym trunku prowadząc działania wojenne na wyspie Islay.
Jak mówią legendy, tajniki produkcji whisky przynieśli na drugi brzeg Morza Irlandzkiego mówiący po gaelicku Celtowie, którzy założyli w VI wieku na zachodnim wybrzeżu Szkocji Królestwo Dalriady. Inną bardziej znaną nazwą tego ludu są Szkoci.
Nazwa whisky pochodzi od łacińskiego określenia „aqua vitae” – „woda życia”, które w języku szkocko - gaelickim brzmiało „uisge beath” albo „usquebaugh”, a wymawiane było przez Szkotów „uisghi”, a to prowadzi nas już bezpośrednio do whisky. Pisownia współczesna whisky pojawia się dopiero od roku 1716.
W połowie XVIII wieku nowy termin malt spirit wypiera powoli określenie aqua vitae.
Pierwsza wzmianka o markowej whisky pochodzi z roku 1690 i dotyczyła whisky „Ferintosh”. Gorzelnia Ferintosh została założona na półwyspie Black Isle, przez Duncana Forbesa w 1670 roku. Był on wpływowym członkiem Wigów i zwolennikiem Wilhelma Orańskiego, czego skutkiem była napaść i splądrowanie w roku 1689 jego gorzelni przez popleczników Jakuba II. Po tym incydencie Forbes domagał się odszkodowań, które uzyskał: przywilej pędzenia whisky ze zbóż uprawianych w swoich posiadłościach, po uiszczeniu rocznej opłaty w wysokości 400 marek (około 22 funtów). Zwolnienie trwało przez 95 lat. Przez ten czas rodzina Duncana dorobiła się fortuny, dokupili sąsiednie ziemie i postawili jeszcze 3 kolejne gorzelnie. U schyłku lat 60 XVIII wieku Ferintosh Distillery produkowała niemal 75% legalnie pędzonej whisky w Szkocji, a słowo Ferintosh stało się synonimem jakości. Później w roku 1893 nazwę „Ferintosh” przejęła inna gorzelnia zwana do tej pory Ben Wyvis (nie ta Ben Wyvis z Invergordon).
W 1822 wydano ustawę surowo karzącą tych, którzy nielegalnie pędzili whisky. Wydana w kolejnym roku ustawa celna była próbą zachęty do tworzenia legalnych wytwórni whisky, ponieważ znosiła zarówno cła, jak i ograniczenia w eksporcie do Anglii. Książę Gordon (czwarty Diuk Gordon, jeden z najpotężniejszych właścicieli ziemskich na północnym zachodzie), którego posiadłość obejmowała obszary Glenlivet, był inicjatorem reform i zachęcał swoich dzierżawców, do wykupienia licencji umożliwiających legalne pędzenie, między innymi Georga Smitha (był on wnukiem Johna Gow, który walczył po stronie Księcia Karola Edwarda Stuarta. Zmienił on następnie nazwisko z Gow na Smith i zajął się uprawą ziemi), producenta whisky, którą później nazwano The Glenlivet. Był to pierwszy zarejestrowany zakład produkujący whisky w Szkocji. Takim oto sposobem nazwa Glenlivet oznaczająca początkowo parafię położoną w głębi gór Cairnort, określa dziś charakterystyczny typ whisky ze Speyside.
Szczytowym punktem w dziejach produkcji maltów był rok 1899, kiedy działało 148 gorzelni. W 2002 czynnych było około 90 gorzelni pracujących w pełnym lub nie pełnym wymiarze godzin.
Na naszej stronie stosujemy pliki cookies, które umożliwiają prawidłowe działanie portalu oraz dostosowanie treści do potrzeb użytkownika. W każdej chwili można zmienić ustawienia dotyczące cookies tak, aby nie były one zapisywane. Korzystanie ze strony bez zastosowania takich zmian, oznacza, że cookies zostaną zapisane. Dowiedz się więcej.Zamknij powiadomienie
|
|