Speyburn

Zakład Speyburn jest jednym z pięciu zakładów destylarskich znajdujących się w Rothes, po drodze między Dufftown a Elgin, w Speyside. Właściwie gorzelnia ta położona jest w pewnym oddaleniu od samego miasteczka Rothes, w malowniczej dolinie otoczonej lasami. Została zbudowana w 1897 roku i choć obiekt przeszedł parę modernizacji, jego piękna architektura w stylu wiktoriańskim zachowała się od chwili otwarcia zakładu do dnia dzisiejszego.
Gorzelnię Speyburn założył John Hopkins i jego trzej wspólnicy (John Hopkins & Co.). Hopkins był w przeszłości współwłaścicielem zakładu Glenlossie. Miejsce, które Hopkins wybrał na budowę gorzelni Speyburn było bardzo dogodne dla tego typu działalności, ponieważ w pobliżu przebiegała linia kolejowa z Elgin do Aberdeen i biło źródło wody Granty Burn.
Na rok 1897 (wybudowanie Speyburn) przypadał diamentowy jubileusz królowej Wiktorii. Właścicielowi Speyburn bardzo zależało, żeby beczki napełnione pierwszym destylatem z jego zakładu były opatrzone datą tego jubileuszu. Hopkins rozpoczął produkcję 1 listopada, ale do końca grudnia udało mu się napełnić i oznaczyć datą 1897 tylko jedną beczkę. Hopkins tak się spieszył z rozpoczęciem działalności zakładu, że do chwili rozpoczęcia destylacji nie zdążył nawet skończyć budowy gorzelni. Alembiki pracowały w pomieszczeniach bez okien i drzwi.
Zakład Speyburn został wyposażony w dwa kotły i słodownie bębnowe. Jako pierwszy w branży posiadał takie słodownie (zamknięto je w 1968 roku).
Firma Hopkins & Co. w 1916 roku stała się częścią DCL, a licencja produkcyjna zakładu Speyburn zaczęła należeć od tego czasu do spółki John Robertson & Sons.
Na czas II wojny świtowej Speyburn przerwał produkcję i odegrał pewną rolę w przebiegu działań wojennych. W obiekcie urządzono bazę wypadową dwóch pułków szkockiej artylerii.
Do czasu wykupienia zakładu Speyburn przez koncern Inver House w 1992 roku prawie cała produkcja destylarni przeznaczana była do zestawiania blendów. Poza tym istniały bardzo rzadkie limitowane serie Speyburn, pochodzące od niezależnych dystrybutorów.
W 1990 roku 12-letnia single malt Speyburn została przez UD włączona do serii Wildlife. W 1992 roku zakład został wykupiony przez Inver House. Nowy właściciel zaczął promować na szeroką skalę 10-letnią wersję single malt.
Inver House rozlewa też wersję 21-letnią, w ozdobnej kryształowej karafce.
10-letni Speyburn został oceniony przez amerykański "Wine Enthusiast" jako najlepsza whisky w cenie do 20 dolarów.
Warto jeszcze podkreślić, że właściciel Speyburn - koncern Inver House jest rzadkim przykładem przedsiębiorstwa w stu procentach szkockiego, niezależnego od gigantów światowego rynku. Jest, więc swojego rodzaju wyjątkiem, gdyż wiele gorzelni szkockich należy do koncernów zagranicznych, takich jak francuski koncern Pernod Ricard, grupa Guinness plc (należy do niej całe United Distillers) i japoński koncern Nikka.
Invers House doskonale się rozwija, a świadczy o tym fakt, że tylko od 1988 roku przejął pięć zakładów destylarskich: Balblair, Balmenach, Knockdhu, Speyburn i Pulteney.

Poprawna wymowa słowa Speyburn: