Laphroaig

Dzieje zakładu Laphroaig (należy wymawiać „lafrojg”), położonego na południu wyspy Islay, na brzegu Kildarton, pomiędzy Port Ellen i Ardberg, zaczynają się na początku XIX wieku i są związane z braćmi Donaldem i Alexandrem Johnsonami, którzy od 1815 roku na swojej posesji prowadzili destylację na niewielką skalę, a w 1826 roku zarejestrowali własną firmę. Nazwa Laphroaig oznacza „kotlinę nad szeroką zatoką”.
Bracia nie mogli dojść do porozumienia i w końcu Donald Johnson poprowadził firmę samodzielnie, spłaciwszy brata. Alexander natomiast otwarł niedaleko nowy, własny zakład. Donald zaczął odnosić sukcesy rynkowe, podczas gdy Alexandrowi nie udało się wyprodukować podobnej jakości whisky, jaka pochodziła z Laphroaig. W 1847 roku Donald Johnson utonął w kadzi z zacierem. Po tym tragicznym zdarzeniu, Laphroaig dostał się pod zarząd Alexandra Grahama, prowadzącego sąsiedni zakład – Lagavulin. Firma Mackie & Co. została agentem handlowym zakładu Laphroaig.
W 1857 roku Laphroaig przejął syn i spadkobierca Donalda Johnsona – Dougald (nie mógł tego zrobić wcześniej, gdyż był za młody). W 1907 roku szwagier Dougalda – Alex – postanowił zerwać stosunki handlowe z właścicielem Lagavulin i podał tę gorzelnię do sądu. Lagavulin prowadził wtedy Peter Mackie, który nie pozostał sąsiadowi dłużny – odciął mu dostęp do wspólnego dla zakładów źródła wody. Właściciele sąsiadujących zakładów jeszcze nie raz spotkali się w sądzie. Peter Mackie próbował kupić zakład Laphroaig, kiedy wygasła w nim umowa dzierżawy, jednak transakcja planowana przez Mackiego nie doszła do skutku. Nowym agentem handlowym Laphroaig była wtedy firma Robertson & Baxter.
Następnym właścicielem Laphroaig był inny członek rodziny Johnsonów – Ian Hunter. Hunter dostał polecenie dostarczenia whisky ze swojego zakładu na przyjęcie lorda Margedale. Z tej okazji Hunter stworzył wyjątkowego blenda, którego nazwał Islay Mist. Do jego zestawienia wykorzystał destylaty z Laphroaig, a także z Glenlivet i z Glen Grant oraz grain whisky. Islay Mist zdobył aprobatę lorda i jego gości, a później odniósł sukces na światowym rynku jako de luxe blended whisky.
Whisky Laphroaig była dopuszczona do sprzedaży na amerykańskim rynku w czasie prohibicji. Legalny import zawdzięcza uznaniu jej za trunek o „medycznych właściwościach”.
Hunter zmarł w 1954 roku, jako ostatni z rodziny Johnsonów. Gorzelnię Laphroaig przejęła po nim Bessie Williamson, kobieta z dyplomem chemika, która wcześniej pracowała w Laphroaig jako sekretarka. Powoli uczyła się w pracy zasad produkcji whisky, miała też duże zdolności w zarządzaniu. W połowie lat 60. sprzedała zakład spółce Long John Distillers Ltd.
Obecnie Laphroaig jest częścią koncernu Allied Domecq, podlega Allied Distillers.
W 2002 roku zakład produkował rocznie 2 miliony litrów whisky. Około 10 % z tego jest przeznaczane na wersje single malt. Magazyny zakładu są zdolne pomieścić około 55 tysięcy beczek. Używane są tylko beczki po bourbonie.
Właściciele Laphroaig są przeciwni rozprowadzaniu destylatów tego zakładu przez niezależnych dystrybutorów. Pozwali firmę Murray McDavid do sądu, kiedy wprowadziła Laphroaig do swojej oferty. Allied sprzeciwił się używaniu zastrzeżonej nazwy Laphroaig bez zgody producenta. Whisky rozprowadzana przez Murray McDavid przemianowano, więc na Leap Frog.
Oficjalne wersje single malt Laphroaig to wersje: 10-letnie o zawartości alkoholu 43 % i 57,3 % (ta ostatnia jest wersją cask strength), 15-letnia i 30-letnia.
Dużą wartość kolekcjonerską mają limitowane, całkowicie już wyprzedane edycje rocznikowe Laphroaig – 1976, w ilości 5 400 butelek i 1977, w ilości 12 000 butelek.
Laphroaig jest ulubionym single maltem księcia Walii – Karola. W 1999 roku umieścił on na 15 butelkach autograf – „Charles 1999”. Butelki te przeznaczono do sprzedaży na aukcjach. Pierwsza została sprzedana za 25 tysięcy funtów.
W zakładzie Laphroaig zachowano wiele zabudowań w niezmienionym od czasów powstania gorzelni stanie. Nadal używa się do słodowania dawnych słodowni klepiskowych.
Laphroaig jest otwarty dla zwiedzających. Wprowadził swoisty zwyczaj - dzięki kupieniu butelki Laphroaig i wysyłaniu do zakładu folii aluminiowej z zakrętki i wypełnionego formularza, zostaje się Friend of Laphroaig. To oznacza, że otrzymuje się na własność jedną stopę kwadratową ziemi na Islay, od której zakład, co roku odprowadza właścicielowi dywidendę w postaci szklanki whisky Laphroaig, podawanej w czasie odwiedzin w zakładzie.

Poprawna wymowa słowa Laphroaig: