Laphroaig

Dzieje zakładu Laphroaig (należy wymawiać „lafrojg"), położonego na południu wyspy Islay, pomiędzy Port Ellen i Ardberg związane są z braćmi Donaldem i Alexandrem Johnstonami. Od 1815r. prowadzili oni na swojej posesji destylację niewielkiej skali. Niestety po kr�tkim okresie wsp�łpracy bracia nie mogli dojść do porozumienia, co do przyszłości firmy i ostatecznie od 1836r. Donald zaczął prowadzić firmę samodzielnie spłaciwszy udziały brata. W 1847r. Donald Johnson utonął w kadzi z zacierem i po tym tragicznym zdarzeniu, Laphroaig dostał się pod zarząd Alexandra Grahama, prowadzącego sąsiedni zakład - Lagavulin. Od 1928r. kolejnym właścicielem Laphroaig został inny członek rodziny Johnson�w - Ian Hunter, za kt�rego whisky z tej gorzelni zyskała światowe uznanie.
Pewnego dnia Hunter dostał polecenie dostarczenia trunku ze swojego zakładu na przyjęcie lorda Margedale. Z tej okazji stworzył wyjątkowego blenda, kt�rego nazwał Islay Mist. Do jego zestawienia wykorzystał destylaty z Laphroaig, a także z Glenlivet i z Glen Grant oraz naturalnie grain whisky. Islay Mist zdobył aprobatę lorda i jego gości, a p�źniej odni�sł sukces na światowym rynku jako de luxe blended whisky.
Hunter zmarł w 1954r. i tym samym zakończyła się historia rodziny Johnson�w. Gorzelnię przejęła po nim Bessie Williamson, kobieta z dyplomem chemika, kt�ra początkowo pracowała w Laphroaig jako sekretarka, ale szybko awansowała i nauczyła się zasad produkcji whisky. W 1967r. sprzedała zakład sp�łce Seager Evans, kt�ra nabyła go przy udziale wcześniejszego wsp�łwłaściciela firmy Long John Distillers Ltd. Nowy właściciel podjął prace remontowe i rozbudowę zakładu, dzięki czemu w 1968r. liczba alembik�w zwiększona została z czterech do sześciu, a cztery lata p�źniej do siedmiu.
Po kolejnych zmianach właścicielskich gorzelnia stała się, w 1989r. częścią Allied Distillers. W 1991r. firma ta zdecydowała się na wypuszczenie serii Caledonian Malts jako „odpowiedź" na ofertę UD Classic Malts. W skład tej serii wchodziły: Laphroaig, Miltonduff, Glendronach i Tormore, kt�ry p�źniej został podmieniony przez Scape.
W lecie 2005r. właścicielem gorzelni została firma Beam Global Spirits & Wine, kt�ra jest częścią Fortune Brands. Jest to czwarta największa firma alkoholowa na świecie, kt�ra posiada między innymi takie marki jak Jim Beam, Canadian Club i Teacher's.
Właściciele Laphroaig są przeciwni rozprowadzaniu destylat�w tego zakładu pod oryginalną nazwą przez niezależnych dystrybutor�w. W branży głośnym echem odbiło się jak pozwali firmę Murray McDavid do sądu, kiedy ta wprowadziła bez zgody producenta zastrzeżoną nazwę produktu - Laphroaiga do swojej oferty. Ostatecznie whisky rozprowadzaną przez Murray McDavid przemianowano na Leap Frog.
Gorzelnia Laphroaig jest jedną z nielicznych, kt�ra sama słoduje sw�j jęczmień. Około 20% jest własnej produkcji reszta zaś pochodzi ze słodowni Port Ellen. W procesie produkcji używa się bardzo dużej, nawet jak na Islay, ilości torfu 40-45 ppm, dzięki czemu w whisky dominuję zapachy i smaki fenoli, jodyny oraz torfu. W procesie dojrzewania wykorzystuje się beczki tylko po bourbonie, w zdecydowanej większości od Maker's Mark. Magazyny leżakowe są natomiast zdolne pomieścić około 55 tysięcy beczek.
Laphroaig jest otwarty dla zwiedzających a dodatkowo, aby zachęcić turyst�w w gorzelni wprowadzono oryginalny zwyczaj.. kupując butelkę Laphroaig i wysyłając do zakładu emalia z kodem kreskowym oraz wypełnionym formularzem, zostaje się „Friend of Laphroaig". Oznacza to, że otrzymuje się na własność jedną stopę kwadratową ziemi na Islay, od kt�rej zakład, co roku odprowadza właścicielowi dywidendę w postaci szklanki whisky Laphroaig, podawanej w czasie odwiedzin w zakładzie.
Co r�wnież ciekawe whisky z tej gorzelni produkowana jest w charakterystycznych zielonych butelkach. Bardzo rzadko możemy spotkać edycje w bezbarwnym szkle. Do tych ewenement�w należą serie przygotowywane na Islay festiwal. Należą do nich trunki 12- i 17-letnie oraz wersje rocznikowe.
Dużą wartość kolekcjonerską mają limitowane, całkowicie już wyprzedane edycje rocznikowe Laphroaig - 1976, kt�ra dostępna była w ilości 5 400 butelek i 1977, w ilości 12 000 butelek.
Około 50% produkowanego destylatu przeznaczane jest na wersje single malt, reszta natomiast służy do zestawiania blend�w - Islay Mist i Ballantine's. W wersji single malt występuje edycja 10-letnia o zawartości alkoholu 43%., 15- i 30-letnia oraz od 1995r. 10-letna w wersji cask strength - 57,3%. W 2001r. pojawiła się edycja 4 tyś. butelek najstarszego dotychczas Laphroaig - 40-letniego, a od 2004r. nabyć możemy edycję Quarter Cask - 5-letnią, kt�ra przez siedem miesięcy dojrzewała w beczkach o pojemności 105 litr�w. Nawiązuje ona do tradycji i wielkości beczek, kt�re w przeszłości transportowane były nawet na grzbietach osł�w. Dzięki tak małej pojemności ponad 30% destylatu ma lepszy kontakt z powietrzem niż w przypadku innych beczek. Najnowszym zaś produktem jest 25-letnia whisky, kt�ra zestawiona została z beczek po bourbonie i co niespotykane z drugi raz napełnianych beczek po sherry oloroso. Przypomnijmy, że w gorzelni tej nie używa się praktycznie w cale beczek po sherry.
W portfolio niezależnych dystrybutor�w whisky tą możemy znaleźć między innymi u Douglasa Lainga, Cadenheada, Iana MacLeoda czy Signatory.