Mortlach

Zakład Mortlach oficjalnie założono w 1823 roku, zaraz po zalegalizowaniu produkcji whisky w Szkocji. Była to pierwsza z siedmiu zarejestrowanych destylarni znajdujących się w miejscowości Dufftown w Speyside. Trzeba podkreślić, że nielegalna produkcja whisky odbywała się w tym miejscu dużo wcześniej, zakład więc nie tyle założono, co zalegalizowano w 1823 roku. Co ciekawe dużo bardziej znany Glenfiddich powstał dopiero 60 lat p�źniej, założony z resztą przez byłego pracownika destylarni cieszącego się ponad 20 letnim stażem - Williama Granta. Rejestracji dokonał Donald Mackintosh, do kt�rego następnie dołączyli James Finlander i Alexander Gordon.
Omawiana gorzelnia swoją nazwę zawdzięcza wiosce Mortlach, kt�ra niestety na przełomie XVIII i XIX wieku została wchłonięta przez szybko rozwijające się miasto Dufftown. Samo to miejsce zasłynęło z powodu zwycięstwa wojsk kr�la Malcolma nad Wikingami w 1010 roku. Wioska Mortlach była też słynna, z wielu nielegalnych gorzelni i przemytu whisky. Okoliczni producenci „uisge beath" korzystali ze źr�dła doskonałej wody zwanego Highlader John's Well.
Trzej pierwsi właściciele Mortlach nie zarobili wiele na interesie gorzelniczym i sprzedali zakład za bardzo małą kwotę 270 funt�w. Nowy właściciel wstrzymał destylację i zakład podupadł. W takim stanie kupili go John i James Grantowie, pracujący wtedy w zakładzie Aberlour. Grantowie kupili Mortlach nie po to, żeby wznowić w nim destylację, ale po to, by urządzenia destylacyjne z Mortlacha zamontować w nowej, budowanej przez siebie gorzelni Glen Grant. Budynki nieczynnego Mortlacha przeznaczono natomiast na spichlerz.
Kolejny właściciel John Gordon wznowił w 1852 roku produkcję w zakładzie Mortlach, a sw�j produkt nazwał „The real John Gordon" co w wolnym tłumaczeniu znaczy - „prawdziwy John Gordon". Odpady destylacyjne posłużyły mu jako pasza dla zwierząt (można było nimi wyżywić 24 krowy, 150 świń oraz duże stado owiec). Na początku lat 50 a dokładnie w 1854 roku do Gordona dołączył, jako wsp�łwłaściciel George Cowie. Cowie przyczynił się do rozpoczęcia promocji whisky Mortlach poza Szkocją, szczeg�lnie w Londynie. George Cowie po śmierci Johna w 1864 roku został jedynym właścicielem Mortlacha.
Pod koniec XIX wieku zakład rozbudowano tak, że stał się największą gorzelnią w okolicy - do trzech kotł�w destylacyjnych dodano kolejne trzy. Szczeg�lnie zasłużył się dla zakładu syn Georga, Alexander Mitchell Cowie, kt�ry wybudował odcinek tor�w łączący zakład z pobliską stacją kolejową. Po śmierci Alexandra Mitchella podczas pierwszej wojny światowej zakład został przejęty przez Johnnie Walker & Sons w 1923 roku, kt�ry następnie od 1925 roku stał się częścią DCL. Ostatecznie Mortlach został wchłonięty przez UDV - United Distillers & Vintners.
W czasie II wojny światowej w Mortlachu kontynuowano pracę i był to w �wczesnych czasach jeden z nielicznych działających zakład�w, jedyna przerwa miała miejsce w 1944 roku.
Na początku lat 60 XIX wieku w zakładzie Mortlach wprowadzono duże zmiany - zburzono stare budynki i postawiono na ich miejscu nowe, jedynie oryginalne kotły zostały niezmienione. W 1964 roku dokonano uroczystej inauguracji odnowionego zakładu. Niestety od 1968 nieużywana już jest oryginalna podłoga do suszenia ziarna (malting floor).
Mortlach zaopatruje się w wodę do produkcji whisky ze źr�dła przepływającego przez rozległe torfowiska, kt�re znajduje się na zboczach niedalekich wzg�rz Conval Hills. Ma to duży wpływ na smak whisky, kt�ry poprzez to jest zabarwiony torfem.
Mortlach jest bardzo wysoko oceniany jako składnik blend�w i stanowi jeden z gł�wnych składnik�w Johnniego Walkera. Dodaje on bowiem do whisky mieszanej charakteru oraz polepsza walory smakowe. Z tych powod�w nie znajdziemy wiele wersji single malt tej whisky.
Single oferowane są w wersji 12-letniej, znalazł się także w obu seriach United Distillers - Wildlife - Fauna & Flora (16-letni) i Rare Malts (20- 22- i 23- letnie single malt cask strength) oraz 32 letnia Old Cask Strength destylacja 1971 oferowana w limitowanej seri 160 butelek.
Whisky Mortlach w wielu wersjach oferowana jest przez niezależnych dystrybutor�w - Adelphi, Blackadder, Cadenhead, Duncan Taylor "Cask Strength", Gordon & MacPhail, Whisky Galore, czy Hart Brothers.
W Polsce produkty opisywanego zakładu znaleźć możemy w portfolio Gordon & MacPhail - Mortlach destylacja 1970 rok i 21 letni oraz w Scottish House, przedstawiciela Blackaddera - 13 letni Mortlach Sherry Cask.